Jak leczyć zapalenie ścięgna Achillesa?
Jestem fizjoterapeutą i przez ostatnie lata wielokrotnie miałem do czynienia u moich pacjentów z zapaleniem ścięgna Achillesa. Jest to szczególnie częsty problem u osób aktywnych sportowo, ale – jak się okazuje – nie tylko u zawodowych sportowców. Przeprowadzane przeze mnie terapie dotyczą pacjentów także z mniejszą aktywnością fizyczną, tych młodszych i starszych, dlatego nie ma reguły, przypisującej zapalenie ścięgna Achillesa tylko jednej konkretnej grupie.
W dzisiejszym artykule opowiem Wam o tym ,czym jest zapalenie ścięgna Achillesa i co może być jego źródłem, ale – co będzie najważniejsze z punktu widzenia osób cierpiących na zapalenie – jakie kroki należy podjąć, aby odczuć ulgę i rozpocząć skuteczny proces powrotu do formy. Zaczynamy!
Czym właściwie jest ścięgno Achillesa?
Warto zatrzymać się w tym miejscu, by dowiedzieć się czym jest ścięgno Achillesa, gdzie jest ono umiejscowione i jaka pełni rolę. To ścięgno w stopie, łączące piętę z mięśniem brzuchatym łydki. Zbudowane jest z włókien kolagenowych i znajduje się na tylnej powierzchni goleni. Jest niezmiernie ważne, ponieważ dzięki niemu możemy chodzić, biegać czy wspinać się na palce, a jego kontuzja wyłącza nas z podstawowych aktywności.
Stan zapalny ścięgna Achillesa i jego przyczyny
Potoczne określenie “zapalenie ścięgna Achillesa” może być mylące, ponieważ w rzeczywistości nie jest to stan zapalny. Chociaż pierwotnie uważano, że zapalenie jest główną przyczyną objawów, obecnie wiadomo, że degeneracja i mikrourazy są głównymi czynnikami prowadzącymi do tego schorzenia.
Degeneracja ścięgna Achillesa jest wynikiem powtarzającego się przeciążenia i nadmiernego zużycia ścięgna. Czynniki ryzyka obejmują intensywne ćwiczenia, szczególnie bieganie i skoki, nadmierne obciążenie ścięgna, otyłość, nieprawidłowe ustawienie stopy podczas aktywności oraz nieodpowiednie obuwie. W przypadku degeneracji ścięgna Achillesa dochodzi do uszkodzenia i osłabienia ścięgna, a nie do procesu zapalnego. Organizm reaguje na to poprzez naprawę tkanek, co prowadzi do przekrwienia i reakcji zapalnej, które nie są jednak główną przyczyną bólu i objawów.
Jak widzicie, przyczyn może być wiele – mogą się do tego przyczynić także takie zaburzenia jak zmniejszona mobilność stawów skokowych, płaskostopie, a także niektóre choroby jak zwyrodnienie stawów czy reumatyzm. Wszystko to, co gorsza, może się skumulować, zwiększając jeszcze bardziej prawdopodobieństwo wystąpienia zapalenia ścięgna.
Ból i inne objawy zapalenia ścięgna Achillesa
Objawami zapalenia ścięgna Achillesa są:
- Poranny ból Achillesa: W przypadku zapalenia przyczepu ścięgna Achillesa, ból może być szczególnie dokuczliwy zaraz po wstaniu z łóżka. Jest to spowodowane utrzymującym się w czasie spoczynku, a następnie ponownym obciążeniem ścięgna.
- Piekący ból podczas wysiłku fizycznego: u sportowców, ból Achillesa może występować na początku wysiłku fizycznego, a następnie zmniejszać się w czasie trwania aktywności. Po zakończonym treningu może jednak ponownie nasilić się.
- Ból nocny przy opieraniu stopy na pięcie: w przypadku zapalenia przyczepu ścięgna Achillesa, ból może pojawić się również w nocy, szczególnie gdy śpimy, opierając stopę na pięcie.
- Sztywność ścięgna stopy: niektórzy pacjenci mogą odczuwać sztywność w okolicy ścięgna stopy, szczególnie po okresie spoczynku.
- Tkliwość ścięgna przy ucisku: palcami można wyczuć tkliwość i ból na wysokości kilku centymetrów powyżej pięty, gdzie znajduje się ścięgno Achillesa.
- Ograniczona zdolność do grzbietowego zgięcia stawu skokowo-goleniowego: zdolność do zadarcia stopy do góry może być ograniczona i bolesna w przypadku zapalenia przyczepu ścięgna Achillesa.
Ból ścięgna Achillesa w dolnej części łydki to główny objaw zapalenia przyczepu ścięgna Achillesa. Ból może być odczuwalny wzdłuż ścięgna i może nasilać się podczas aktywności.
Domowe leczenie zapalenia ścięgna Achillesa
Pewnie zastanawiacie się, jak leczyć zapalenie ścięgna Achillesa w warunkach domowych i czy jest to w ogóle możliwe. Tu kluczową rolę odgrywa odpoczynek. Gdy dojdzie do kontuzji i poczujesz ból, przerwij aktywność i natychmiast przyłóż w jego miejscu lód, by nie doszło do obrzęku. Domowe leczenie polega na odciążeniu stopy i przysłowiowym „zwolnieniu tempa” w ciągu dnia.
Wieloetapowa rehabilitacja zapalenia ścięgna Achillesa może obejmować różne techniki i ćwiczenia, takie jak:
- Ćwiczenia ekscentryczne – są to ćwiczenia, które skupiają się na kontrolowanym wydłużaniu ścięgna Achillesa pod obciążeniem. Badania wykazały, że ćwiczenia ekscentryczne są szczególnie skuteczne w leczeniu zapalenia ścięgna Achillesa;
- Ćwiczenia wzmacniające mięśnie łydki – wzmacnianie mięśni łydki może pomóc w stabilizacji i wsparciu ścięgna Achillesa. Ćwiczenia te mogą obejmować wspięcia na palce, podnoszenie ciężarów lub inne ćwiczenia siłowe;
- Terapia manualna w obrębie podudzia w celu zmniejszenia napięcia tkanki i zmniejszenia dolegliwości bólowych.
Profesjonalne leczenie ścięgna Achillesa u fizjoterapeuty – na czym polega?
Jeżeli ból Cię niepokoi, nie ustępuje a wręcz się nasila, koniecznie umów się na wizytę u specjalisty. Pamiętaj, że im szybsze rozpoznanie i wdrożone działania, tym szybszy powrót do zdrowia. Ważne jest, aby rehabilitację prowadził wyszkolony fizjoterapeuta lub specjalista w zakresie rehabilitacji sportowej, który dostosuje program ćwiczeń do indywidualnych potrzeb pacjenta. Czas trwania rehabilitacji może się różnić w zależności od stopnia i zaawansowania zapalenia ścięgna Achillesa, ale zazwyczaj trwa około 12 tygodni. Należy pamiętać, że każdy przypadek zapalenia ścięgna Achillesa jest indywidualny, dlatego ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą w zakresie medycyny sportowej w celu ustalenia optymalnego planu rehabilitacji.
Pomocna może okazać się także diagnostyka USG, dlatego zapytaj o nią swojego fizjoterapeutę.
Suplementy pomocne w leczeniu zapalenia ścięgna Achillesa
Postaw na suplementy, które uzupełnią prowadzona terapię. Ważne jest bowiem nie tylko działanie od zewnątrz, ale i od wewnątrz. Wybierz suplement, który korzystnie wpływa na kondycję ścięgien, odżywia je i zapewnia prawidłową regenerację. Powinien on zawierać optymalną dawkę 5000mg kolagenu – głównego budulca ścięgna Achillesa i kwasu hialuronowego. Suplement FlexLip to innowacyjny żel z liposomami, które dostarczają substancje bezpośrednio do konkretnych miejsc w organizmie. Zapewniają większe przenikanie przez błony komórkowe i chronią cenne składniki przed rozkładem w przewodzie pokarmowym. FlexLip z Dewatro Laboratories ma swoim składzie także fosfatydycholinę, witaminę C, olej z rokitnika i olej z lnu bogate w omega-3, cynk, biotynę i selen, a to tylko dodatkowe korzyści.
Mam nadzieję, że mój artykuł przybliżył Wam problem zapalenia ścięgna Achillesa . Tym, którzy już mieli z nim do czynienia – wskazał przyczyny i unikną go przyszłości. Z kolei tym z was, którzy właśnie teraz szukają sposobu na skuteczny powrót do zdrowia – dostarczył sporo cennych wskazówek, jakie należy podjąć kroki. Jeżeli jest coś, o co chcielibyście mnie zapytać, piszcie śmiało na adres: gabinet@cff-fizjoterapia.pl
Trzymam za Was kciuki!
Mgr Fizjoterapii
Rafał Leśniewski