Jaką funkcję pełnią łąkotki?

Zapewne słyszeliście o takich strukturach jak łąkotki. Ale czy wiecie dokładnie jaką pełnią funkcję? Otóż łąkotki, zbudowane głównie z kolagenu, wypełniają staw kolanowy, wspomagają dystrybucję mazi stawowej przez co nawilżają i odżywiają staw. Głównym zadaniem łąkotek jest pochłanianie energii i przenoszenie obciążeń (przenoszą ok. 50% obciążenia w wyproście i 85% przy zgiętym do 90 stopni kolanie). W wyniku usunięcia łąkotki przyśrodkowej nacisk zwiększa się o 100% , przy usunięciu łąkotki bocznej o 200-300%!

O uszkodzeniu tych ważnych struktur przeczytacie w dzisiejszym poście.

Mechanizm urazu łąkotki

Patomechanizm uszkodzeń łąkotek jest złożony. Podczas zgięcia kolana, przy rotacji wewnętrznej lub zewnętrznej i nagłym odwiedzeniu podudzia dochodzi do przemieszczenia łąkotki do stawu, a szybkie prostowanie kolana powoduje zakleszczenie jej między kłykciami i rozerwanie. Moment obrotu w stawie kolanowym przy dużym zgięciu i ustawieniu podudzia w pozycji szpotawej lub koślawej może prowadzić również do rozerwania łąkotki.

U sportowców, w wielu dyscyplinach sportowych, w czasie treningów i zawodów, mają miejsce opisane powyżej, niekontrolowane ruchy w stawach kolanowych, w wyniku których może dojść do uszkodzeń łąkotek. Dyscyplinami najbardziej narażonymi na uszkodzenia łąkotek są: piłka nożna, judo, zapasy, siatkówka, hokej na lodzie, lekkoatletyka.

Istnieją też uszkodzenia łąkotki do których dochodzi przez wielokrotnie powtarzające się niewielkie urazy (mikrourazy) nakładające się na postępujące zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego. Są to tzw. zwyrodnieniowe uszkodzenia łąkotki, w których nie jesteśmy w stanie wskazać konkretnego urazu, a o samym uszkodzeniu świadczy stopniowo narastający ból i dysfunkcja stawu. Częściej dochodzi do uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, dokładnie jej rogu tylnego. Wynika to z różnicy ruchomości. Jest ona mniej ruchoma w porównaniu do łąkotki bocznej.

Wyróżnia się uszkodzenia: podłużne, skośne, degeneracyjne, promieniowe, horyzontalne (zobrazowane kolejno na poniższej ilustracji).

Objawy podmiotowe uszkodzenia łąkotki:

• ból,
• okresowe blokowanie stawu / całkowite zablokowanie stawu,
• uczucie niestabilności kolana,
• obrzęk,
• przeskakiwanie, trzaskanie w stawie.

Objawy przedmiotowe:

• tkliwość uciskowa szpary stawowej,
• wysięk śródstawowy,
• deficyt pełnego wyprostu kolana,
• zanik mięśnia czworogłowego uda,
• pozytywne testy kliniczne , np. McMurraya, Apleya etc.

Łąkotki posiadają 3 strefy unaczynienia i to od tego zależy ich późniejsza regeneracja
– czerwona w strefie czerwonej ( zewnetrzna 1/3 łąkotki) – unaczyniona
– czerwona w strefie białej ( środkowa 1/3 łąkotki) – strefa przejściowa
– biała w strefie białej (wewnętrzna 1/3 łąkotki) – całkowicie nieunaczyniona

Wskazaniem do leczenia operacyjnego łąkotki są:

Ból i wysięk w jamie stawowej, ograniczenie ruchu, niepowodzenie metod zachowawczych, ponowne zablokowanie kolana z powodu przemieszczenia fragmentu łąkotki, całkowite zerwanie podłużne > niż 10mm , 3-4 mm rozerwanie w strefie unaczynionej i przejściowej, rozerwanie przy uszkodzeniu ACL.

Dobór odpowiedniej techniki leczenia operacyjnego zależy od typu uszkodzenia i stopnia degeneracji samej tkanki łąkotki i całego stawu. Podczas artroskopii kolana, lekarz ortopeda ocenia uszkodzoną łąkotkę pacjenta i podejmuje decyzję w jaki sposób zaopatrzyć uszkodzone tkanki.

W zależności od zastosowanego leczenia operacyjnego postępowanie pooperacyjne może różnić się istotnie w szczegółach. Możliwe jest, że lekarz zaleci stosowanie ortezy z ograniczonym zakresem ruchów w kolanie lub odwrotnie, stosowanie ćwiczenia stopniowego zwiększania zakresu ruchów na szynie ciągłego biernego ruchu w stawie (szyna CPM) bez ortezy kolana.

Zespół #CFF
Tel.: 731 007 889